Κλιματική αλλαγή και πανδημίες
Η συνεχιζόμενη κλιματική αλλαγή και η καταστροφή του περιβάλλοντος από τον ίδιο τον άνθρωπο επιφέρουν αρκετές αλλαγές στην καθημερινότητα μας. Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, η χρήση ορυκτών καυσίμων, έχει παράξει το μισό διοξείδιο του άνθρακα που βρίσκεται σήμερα στην ατμόσφαιρα, ενώ αρκετές πετρελαϊκές εταιρείες εξόρυξης καυσίμων μολύνουν συνεχώς το περιβάλλον με τις εκπομπές ρύπων.
Με βάση τα στοιχεία που κατατέθηκαν πρόσφατα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εξέδωσε παγκόσμια στρατηγική για την υγεία, το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, με απώτερο στόχο την ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας υγειονομικής κοινότητας και την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών κινδύνων για τη δημόσια υγεία μέχρι το 2030.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί 7 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, ενώ 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι αναπνέουν μολυσμένο αέρα, όπως επισημαίνει ο ΠΟΥ. Αποτέλεσμα αυτής της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, είναι η σταδιακή αύξηση των λοιμωδών νόσων και των πανδημιών που μεταδίδονται μέσω της τροφής, του νερού ή από τα ζώα στον άνθρωπο.
Ο συγγραφέας David Wallace-Wells στο βιβλίο του «Ακατοίκητη Γη», επισημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή είναι παντού, αφού αυτή επηρεάζει την παραγωγικότητα των χωραφιών, συμβάλλει στην εξάπλωση πανδημιών, στη μετακίνηση πληθυσμού, σε εμφύλιους πολέμους, στην εγκληματικότητα, την ενδοοικογενειακή βία, τους τυφώνες, τους καύσωνες, τις πλημμύρες, λειψυδρίες κ.ά. Η συνεχής αύξηση της θερμοκρασίας προκαλεί συχνές πυρκαγιές, ιδιαίτερα στις χώρες του Νότου - στις οποίες συγκαταλέγεται και η Κύπρος - καταστρέφοντας τα δάση και απελευθερώνοντας διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Επομένως, οι πυρκαγιές δεν αποτελούν μόνο καλοκαιρινό «φαινόμενο» αλλά πλεόν έχουν καταστεί «φυσικό» συνεπακόλουθο.
Η συνεχής καταστροφή των δασών από τον άνθρωπο οδηγεί τόσο στον πολλαπλασιασμό των εντόμων αλλά και άλλων φορέων εξάπλωσης μεταδοτικών ασθενειών. Η αποψίλωση των δασών και οι πυρκαγιές οδηγούν στην μείωση του οξυγόνου, συνεπώς και στην έλλειψη του. Ενώ οι πνεύμονές μας το έχουν ανάγκη, η αυξημένη ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα οδηγεί στη μείωση της νοητικής μας ικανότητας κατά 21%, σημειώνει ο Wallace-Wells.
Η αύξηση της θερμοκρασίας και η κλιματική αλλαγή επηρεάζουν το οικοσύστημα. Συνέπεια αυτών είναι η αύξηση της εξάπλωσης των πανδημιών, ενώ αρκετές από τις ασθένειες δεν θα γνωρίζουν πλέον γεωγραφικά σύνορα. Ο κορωνοϊός είναι μία ένδειξη, αφού ξεκίνησε από την Ασία και εξαπλώθηκε σ’ ολόκληρο τον πλανήτη. Άλλη μια ένδειξη είναι ο κίτρινος πυρετός, ο οποίος βρισκόταν περιορισμένος στη λεκάνη του Αμαζονίου, όμως το 2016 έφυγε από τον Αμαζόνιο μέσω των κουνουπιών και σ’ ένα χρόνο έφτασε κοντά στις μεγαλουπόλεις και στις παραγκουπόλεις της Βραζιλίας.
Η ελονοσία, η οποία ευδοκιμεί σε θερμότερα περιβάλλοντα, αναμένεται ότι θα μολύνει πάνω από 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους μέχρι το 2030, ενώ η βορρελίωση που μεταδίδεται με το τσιμπούρι, θα επεκταθεί στην Ασία και στην Ευρώπη.
Η κλιματική αλλαγή και οι πανδημίες δεν κάνουν πλέον διακρίσεις αφού έχουν παγκοσμιοποιηθεί. Η δημόσια υγεία θα επηρεαστεί αισθητά και θα γίνουμε πιο ευάλωτοι στις ασθένειες, ενώ οι επιπτώσεις στις οικογενειακές σχέσεις, στην ψυχική μας υγεία θα είναι συχνό φαινόμενο, προκαλώντας ψυχολογικό πόνο, άγχος και κατάθλιψη.
Η επιστημονική κοινότητα συμπεριλαμβανομένων πολλών κορυφαίων επιστημόνων, έκρουαν πολλές φορές τον κώδωνα του «κλιματικού» κινδύνου, για να μας θορυβήσουν, να μας ταρακουνήσουν, αλλά δυστυχώς πολλές φορές αγνοήθηκαν ή/και κατηγορήθηκαν.
Η κλιματική αλλαγή και η μόλυνση του περιβάλλοντος οφείλεται κατά βάση στον ανθρώπινο παράγοντα και πιο συγκεκριμένα στις συνέπειες του σύγχρονου τρόπου ζωής μεγάλης μερίδας ανθρώπων. Η συνεχής καταστροφή του περιβάλλοντος μας καθιστά ευάλωτους στις ασθένειες και απειλεί επικίνδυνα την ανθρώπινη ύπαρξη. Η φύση όσο και να καταστρέφεται, θα εκδικηθεί και θα «επιζήσει». Ο άνθρωπος όμως θα τα καταφέρει;
Άντρος Γ. Καραγιάννης
Δήμαρχος Δερύνειας