Ενεργός και υγιής τρόπος ζωής
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει επιφέρει ραγδαίες αλλαγές στον τρόπο ζωής των ανθρώπων και δη των ηλικιωμένων, αφού ο υποχρεωτικός εγκλεισμός τους στα σπίτια έχει κλονίσει τη σωματική, ψυχική και κοινωνική τους υγεία. Με βάση τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat), στην Ευρωπαϊκή Ένωση του μισού δισεκατομμυρίου πληθυσμού, το 20% είναι 65 ετών και άνω, ενώ τα άτομα 80 ετών και άνω ανέρχονται στο 13% περίπου του συνολικού της πληθυσμού.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕΕτΠ) έχει συζητήσει αρκετές φορές το θέμα της ενεργούς και υγιούς γήρανσης των ευρωπαίων πολιτών και τη συμμετοχή των ηλικιωμένων στην κοινωνία χωρίς διακρίσεις, το οποίο τώρα όσο ποτέ άλλοτε τίθεται στο προσκήνιο των συζητήσεων. Αρκετές τοπικές αρχές διαθέτουν τα δικά τους Κέντρα Ενηλίκων ή Οίκους Ευγηρίας, στα οποία προωθείται η διά βίου μάθηση, που αποσκοπεί στην επιμήκυνση του ποιοτικού και ενεργού βίου.
Η προώθηση ενός υγιούς τρόπου ζωής αποτελεί σημαντικό κίνητρο για τους ηλικιωμένους, για να μην μείνουν κλεισμένοι στο σπίτι. Τους παρέχεται, έτσι, η ευκαιρία σωματικής άσκησης, εξάσκησης των γνωστικών τους ικανοτήτων, όπως και η εξοικείωσή τους με την υγιεινή διατροφή, μέσα από διαλέξεις και ημερίδες. Οι ηλικιωμένοι θα πρέπει, επίσης, να συμβαδίζουν με τον σύγχρονο τρόπο ζωής και γι’ αυτό τον λόγο τους προσφέρεται η ευκαιρία να αξιοποιήσουν τη σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία για πρόσβαση στους τραπεζικούς λογαριασμούς και στις Αυτόματες Ταμειολογιστικές Μηχανές.
Η ΕΕτΠ ασχολήθηκε, επίσης, με τη γήρανση του πληθυσμού καθώς και με την υπογεννητικότητα, που παρατηρείται κυρίως στα νεαρά ζευγάρια. Σε πολλές χώρες της Ε.Ε., νέοι άνθρωποι δυσκολεύονται οικονομικά να αντεπεξέλθουν στις καθημερινές τους υποχρεώσεις και για αρκετούς νέους η δημιουργία οικογένειας αποτελεί ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα, αφού πρωτίστως επιθυμούν την οικονομική τους διασφάλιση και όχι την οικογενειακή αποκατάσταση. Αυτό συνεπάγεται μείωση του ενεργού πληθυσμού, αλλά και εγκατάλειψη των απομακρυσμένων περιοχών, λόγω της εγκατάστασης πολλών νέων ζευγαριών στα αστικά κέντρα.
Οι ηλικιωμένοι, όμως, που παραμένουν στον τόπο τους θα πρέπει να απολαμβάνουν ευκαιρίες υγιούς ενασχόλησης, αλλά και να δραστηριοποιούνται μέσα από τα οργανωμένα σύνολα. Υπάρχουν όμως και αυτοί που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας και δεν μπορούν να δραστηριοποιούνται. Σ’ αυτούς θα πρέπει να παρέχεται κατ’ οίκον φροντίδα και συχνή παρακολούθηση από κοινωνικούς λειτουργούς, όπως επίσης και υπηρεσίες περίθαλψης σε συνεργασία με τις δημόσιες υπηρεσίες του κράτους.
Η καθημερινότητα των ευπαθών ομάδων πληθυσμού δυσκολεύεται, όταν προκύπτουν προβλήματα αυτοεξυπηρέτησης και απουσίας οικογενειακών σχέσεων, κάτι που οδηγεί σε απόγνωση και κοινωνική απομόνωση. Τα περιστατικά άσκησης βίας εναντίον ηλικιωμένων, θα πρέπει επίσης να μας απασχολήσουν ως τοπικές αρχές, αφού αυτά θα πρέπει να εντοπίζονται άμεσα και με τη βοήθεια των πολιτών για έγκαιρη προστασία των αδύναμων και ανήμπορων θυμάτων.
Θα πρέπει, επιπρόσθετα, να μας απασχολήσει και να μας προβληματίσει η έλλειψη ειδικών γιατρών ή νοσηλευτών με ειδίκευση στη γεροντολογία. Η Ε.Ε. αντιμετωπίζει τεράστιο πρόβλημα σ’ αυτό τον επιστημονικό κλάδο, αφού δεν υπάρχει το ανάλογο ενδιαφέρον από ιατρικό προσωπικό για απόκτηση αυτής της συγκεκριμένης ειδικότητας. Η προκατάληψη για το επάγγελμα του γεροντολόγου είναι αρκετά μεγάλη στους νέους επιστήμονες, αγνοώντας τα προτεινόμενα προγράμματα σπουδών τα οποία χρήζουν βελτίωσης, όπως το Erasmus Plus.
Η σωματική άσκηση, ο ενεργός και υγιής τρόπος ζωής συμβάλλουν στη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας του καθενός. Αν θέλουμε, λοιπόν, να ζούμε περισσότερα και ποιοτικότερα χρόνια θα πρέπει να εντάξουμε στην καθημερινότητά μας τη σωματική άσκηση και την υγιεινή διατροφή. Αυτό, όμως, δεν εξαρτάται μόνο από το κάθε άτομο ξεχωριστά αλλά και από άλλους κοινωνικούς παράγοντες, που πρέπει να καθορίζονται από το κάθε κράτος στο πλαίσιο της εξασφάλισης κοινωνικής πρόνοιας.
Άντρος Γ. Καραγιάννης
Δήμαρχος Δερύνειας