Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και κυκλική οικονομία
Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Πράσινη Συμφωνία στα τέλη του 2019, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αλλά και στις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η οποία αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,5 βαθμούς κελσίου.
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει αποδείξει πόσο ευάλωτη είναι η κοινωνία των πολιτών αλλά και η οικονομία σε έκτακτες ανάγκες και φυσικές καταστροφές, αφού η νόσος μας έχει βρει απροετοίμαστους σε αρκετούς τομείς. Μη έχοντας άλλη επιλογή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να στηρίξει την ανάκαμψη της Ευρώπης μέσω της Πράσινης Συμφωνίας επενδύοντας στο κλίμα, το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Για να μπορέσει όμως η κοινωνία να επανέλθει σε κανονικούς ρυθμούς, μετά τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, θα πρέπει να δοθούν ευκαιρίες για «πράσινη ανάκαμψη» που θα έχει στο επίκεντρο την προστασία του περιβάλλοντος και τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Η προώθηση των πράσινων κτηρίων και των πράσινων υποδομών, θα μπορούσε να δημιουργήσει και τις ανάλογες πράσινες θέσεις εργασίας, αλλά και να προσελκύσει το ενδιαφέρον για καθαρή ενέργεια, μεταφορές και ανθεκτικές αστικές υποδομές.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα πρέπει να κατασκευάζουν οχήματα με μηδενικές ή χαμηλές εκπομπές ρύπων, ενώ οι σιδηρόδρομοι και η ναυσιπλοΐα έχουν καθήκον να χρησιμοποιούν καθαρότερα καύσιμα περιορίζοντας στο ελάχιστο τις εκπομπές ρύπων. Στις πόλεις είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρχουν επαρκείς ποδηλατόδρομοι και πεζόδρομοι για περιορισμό της χρήσης ιδιωτικού οχήματος, ενώ οι δημόσιες συγκοινωνίες οφείλουν να συμβάλουν στη μετάβαση προς την καθαρή κινητικότητα.
Όλα τα πιο πάνω, ενώ μπορούν να πραγματοποιηθούν σε εθνικό επίπεδο, η προστασία του περιβάλλοντος αρχίζει πρώτα από τις τοπικές αρχές, οι οποίες θα πρέπει να συμβάλουν, μέσα από την προώθηση της κυκλικής οικονομίας, στον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η εφαρμογή σε τοπικό επίπεδο - της πολιτικής μηδενικών αποβλήτων - αποτελεί ένα δύσκολο εγχείρημα, δεν παύει όμως να είναι και μια πρόκληση.
Η συμβολή των γεωργών στην κυκλική οικονομία και τη βιοποικιλότητα θεωρείται υψίστης σημασίας για τις τοπικές αρχές, αφού μας παρέχουν υγιεινά τρόφιμα στη βάση της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο». Κανένα τοπικό προϊόν δεν θα καταλήγει στις χωματερές, όταν βελτιώσουμε την ασφάλεια των τροφίμων και στραφούμε προς την υγιεινή διατροφή. Άρα λοιπόν, θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις τοπικές αλυσίδες διανομής για την αποφυγή της απώλειας τροφίμων και την επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων και αποβλήτων.
Στην κυκλική οικονομία όλα τα υλικά μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, όπως για παράδειγμα το νερό, το οποίο αποτελεί τη μεγαλύτερη ροή αποβλήτων των νοικοκυριών και της βιομηχανίας. Τα λύματα περιέχουν πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, για να ανακτηθούν όμως χρειάζεται έρευνα, καινοτομία αλλά και η απαιτούμενη χρηματοδότηση.
Οι Δήμοι και οι Κοινότητες που διαθέτουν τα δικά τους συμπλέγματα περισυλλογής σκυβάλων, θα πρέπει να απαλλαγούν από τη χρήση παλιών και παράνομων χώρων υγειονομικής ταφής και να χρησιμοποιούν καινούργιες υποδομές ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Είναι υποχρέωση μας τα απόβλητα να μην καταλήγουν στις χωματερές και να περιοριστεί η απευθείας ταφή τους, χρησιμοποιώντας συγχρόνως αποτεφρωτήρες αποβλήτων, λαμβάνοντας έτσι και την απαιτούμενη χρηματοδότηση.
Η υπερθέρμανση του πλανήτη οφείλεται κυρίως στις κακές πρακτικές και πράξεις στο παρελθόν, όπως η καύση άνθρακα και οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, τόσο από τον ίδιο τον άνθρωπο, όσο και από τα ίδια τα κράτη. Ο πλανήτης μας είναι τόσο βεβαρημένος που δεν μπορεί να αντέξει, ούτε την συνεχιζόμενη υπερθέρμανση, ούτε την καθημερινή μόλυνση του. Αυτοί που τον μολύνουν ανεξέλεγκτα θα πρέπει να αναλογιστούν τις ευθύνες τους και να πληρώσουν το τίμημα, πριν ο ίδιος ο πλανήτης ξεκινήσει να μας εγκαταλείπει.
Θα τα καταφέρουμε όμως κάποτε να ζήσουμε σε έναν καθαρότερο, πράσινο πλανήτη απαλλαγμένο από απόβλητα ή θα χρειαστούμε έναν δεύτερο πλανήτη για να αποθηκεύουμε ξεχωριστά τα ανθρώπινα απόβλητα;
Άντρος Γ. Καραγιάννης
Δήμαρχος Δερύνειας